دندانپزشکی اطفال با بیهوشی یا بدون بیهوشی؟
فهرست محتوا
آیا تا به حال به این فکر کرده اید که دندانپزشکی اطفال بدون بیهوشی بهتر است یا با بیهوشی؟ پاسخ به سوال فوق الذکر متفاوت است. برخی از والدین بر این باور هستند که اعمال بیهوشی در حین اقدامات دندانپزشکی، راحتی بیشتری برای دلبند آن ها به همراه خواهد داشت. آیا این باور صحیح است؟
گروه دیگری از والدین نیز وجود دارند که از معایب بیهوشی در اقدامات دندانپزشکی مطلع هستند و به همین منظور به دنبال دندانپزشکی اطفال بدون بیهوشی می باشند.
در ادامه ی مطلب به مزایا و معایب دندانپزشکی کودکان با بیهوشی و یا بدون بیهوشی می پردازیم و همچنین موارد مجاز برای انجام اقدامات دندانپزشکی با بیهوشی را مورد بررسی قرار می دهیم.
علل ترس از دندانپزشکی در کودکان
اگر بخواهیم صادقانه و بی پرده صحبت کنیم باید اعتراف کنیم؛ تجربه ی درمان های دندانپزشکی برای اکثریت ما ناخوشایند می باشد!!! به همین دلیل ما تا زمانی که به اصطلاح “کارد به استخوانمان نرسیده باشد” حاضر نیستیم به مراکز دندانپزشکی مراجعه کنیم.
- گفتنی است بخشی از این احساس ناخوشایند به آناتومی سر و صورت (که بر خلاف سایر ارگان های بدن؛ حاوی عروق و اعصاب بسیار زیادی می باشد)؛ بر می گردد.
- همچنین قرار گرفتن ریشه ی دندان ها در داخل استخوان فک و مجاورت بسیار نزدیک استخوان های فک با استخوان های صورت و جمجمه باعث می شود تا بیماران درد های دندانی و یا درمان های انجام شده روی دندان های آسیب دیده را با شدت بیشتری احساس تجربه کنند.
بخش مهمی از این ترس به تجارب ناخوشایند درمان های دندانپزشکی در سنین کودکی فرد مربوط می باشد. در اینجاست که تفاوت مسئولیت های دندانپزشک کودکان با دندانپزشک بزرگسالان بیشتر نمود پیدا می کند.
اهمیت درمان ترس کودکان از دندانپزشکی
در دندانپزشکی اطفال نه تنها؛ درمان دندان های آسیب دیده ی کودک مد نظر می باشد بلکه ضروری است که دندانپزشک کودک را از جهت روحی نیز آماده سازد. زیرا تنها در این صورت است که؛ کودک دیدگاه خوشایندی از دندانپزشکی پیدا می کند و می تواند در سنین بزرگسالی نیز به راحتی در مراکز دندانپزشکی حضور پیدا کند.
به همین دلیل کیفیت اولین حضور و تجربه ی کودک در مطب دندانپزشکی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. به منظور بهبود و ارتقا این کیفیت بهتر است کادر درمانی مطب دندانپزشکی، وقت بیشتری برای کودک اختصاص دهند و یا با ترتیب دادن بازی های مختلف مانند لمس کردن ابزار و تجهیزات دندانپزشکی، آگاهی کودک را بالا برده و احساس خوشایندی در وی ایجاد نمایند.
با توجه به مطالب فوق الذکر؛ باید به یاد داشته باشید به هیچ عنوان برای درمان دلبند خود در اولین ویزیت دندانپزشکی کودکان عجله به خرج ندهید!!!
- مگر در مواقع ضروری مانند: دندان درد شدید در کودک، عفونت دندان یا ضربه ی محکم به دندان و خونریزی یا سایر موارد اورژانسی ممکن است با تشخیص دندانپزشک اطفال، درمان های لازم در جلسه ی اول انجام شود.
اگر والدین نسبت به انجام اقدامات درمانی در جلسه ی اول پا فشاری نمایند؛ ممکن است همکاری کودک با دندانپزشک اطفال کمتر شود.
چرا کودکان نیاز به درمان دندانپزشکی با آرامبخشی یا بیهوشی دارند؟
- در صورتی که کودکان دارای سلامت جسمی و مغزی باشند ، میتوان برای آن ها خدمات دندانپزشکی را روی یونیت دندانپزشکی انجام داد. ولی در بعضی مواقع به دلیل سن کم کودک و عدم همکاری وی برای درمانهای دندانپزشکی ، باید فورا برای درمان اقدام شده و کودک به اتاق عمل منتقل شود. گاهی در کودکان دو تا سه سال ، پوسیدگیهای دندانی وجود دارد ، اما آن قدر روند رشد و همچنین عمق پوسیدگی کم است که میتوان صبر کرد تا کودک کمی بزرگ تر شود و بعد درمانهای دندانپزشکی انجام شود . در این حین میتوان به کودک آموزش های لازم را داده و او را با محیط دندانپزشکی آشنا کرد تا کودک کمی بزرگتر شده و با افزایش همکاری وی ، بتوان درمانهای دندانپزشکی برای وی روی یونیت دندانپزشکی ، انجام داد . ولی لازم به ذکر است در صورتی که سن کودک کم باشد و دندان دچار آبسه و درد شده باشد ، چاره ای جز اتاق عمل و بیهوشی نیست.
- دسته دوم کودکانی که باید تحت بیهوشی قرار بگیرند، کودکانی هستند که به دلیل معلولیت ذهنی و حرکتی نمیتوان در محیط دندانپزشکی بر روی دندان آن ها درمانی انجام داد ، زیرا ممکن است این معلولیت ها ، سلامت و حیات کودک را تهدید کرده و مانع از انجام درمانهای صحیح دندانپزشکی شود.
- دسته ای دیگر از کودکان هستند که علی رغم این که رشد کافی دارند و مشکل فیزیکی ندارند، اما به دلیل حمایت های ناسالم از سمت خانواده، کودک به هیچ عنوان حاضر به نشستن بر روی یونیت نیست و همکاری با دندانپزشک کودکان ندارد . به همین دلیل دندانپزشک کودکان تشخیص میدهد برای جلوگیری از آسیب به کودک در حین واکنش های غیر معمولی که ممکن است در طی درمان انجام دهد، کودک بیهوش شود.
انواع روش های بیهوشی در دندانپزشکی :
بسیاری از والدین بعد از این که متوجه میشوند کودک باید برای درمان بیهوش شود و به اتاق عمل برود، سوالاتی در ذهنشان به وجود می آید. برای مثال چه نوع بیهوشی برای کودک انجام میشود و این بیهوشی چند ساعت طول میکشد؟ باید بدانید که با توجه به سن و وزن کودک نوع بیهوشی متغیر است و انتخاب نوع بیهوشی بر عهده متخصص بیهوشی خواهد بود.
در اکثر مواقع بیهوشی در حد یک سدیشن سطحی انجام میشود و بیمار به یک خواب عمیق میرود و بلافاصله بعد از آن که کار تمام شد کودک بیدار میشود و یک تا دو ساعت در ریکاوری میماند تا مطمئن شویم به وضعیت نرمال و عادی برگشته و بعد از آن مرخص میشود، پس جای هیچ نگرانی نیست.
لازم به ذکر است که بیهوشی و درمان به موقع دندان ها میتواند باعث شود که دندان ها آسیب کمتری ببینند و قابل ترمیم، عصب کشی و روکش باشند و دندان از بین نرود. اگر برای بیهوشی به هر دلیلی مردد هستید و این کار را به تعویق میاندازید ، باید در جریان باشید که ممکن است بعد از مدتی با بی قراری شدید کودک و درد و عفونت و آبسه روبرو شوید و ناچار شوید هر چه سریعتر کودک را برای انجام درمانهای دندانپزشکی راهی اتاق عمل کنید ، ولی توجه داشته باشید که در این حالت ، کودک با وجود رفتن به اتاق عمل ممکن است تعدادی از دندان هایش را از دست بدهد.
چه کودکانی کاندیدای مناسبی برای بیهوشی در دندانپزشکی هستند؟
1- کودکانی که زیر ۳ سال هستند و همکاری لازم را با دندانپزشک کودکان ندارند.
2- بیمارانی که علی رغم داشتن سن بالا ولی به دلیل داشتن مشکلات فیزیکی و ذهنی نمیتوان بر روی یونیت دندانپزشکی بر روی دندان آن ها کار انجام داد . زیرا ممکن است نسبت به سر و صدای وسایل دندانپزشکی واکنش غیر معمول نشان دهند و آسیب ببینند . (بیماران سی پی (CP)- بیماران اوتیستیک)
3- کودکانی که علی رغم داشتن سن بالا به دلیل حمایت ناسالم پدر و مادر، وابستگی شدید و خود رای بودن حاضر به نشستن بر روی یونیت نیستند و ممکن است به دلیل بی قراری بی اندازه کودک ، به او در طی درمان آسیب وارد شود.
4- گاهی تعداد زیادی از دندان های کودک نیاز به ترمیم و روکش دارند و متاسفانه والدین به دلیل نداشتن فرصت کافی برای درمان در طی چندین جلسه، تقاضای بیهوشی و ترمیم تمام دندان ها در یک جلسه دارند. این کار به هیچ عنوان از سمت دندانپزشک توصیه نمیشود . زیرا کودک باید با محیط دندانپزشکی آشنا شود تا اگر دوباره نیاز به درمان های دندانپزشکی داشته باشد ، راهی اتاق عمل نشود.
مزایا دندانپزشکی کودکان تحت بیهوشی عمومی چیست؟
زمانی که کودک نمیتواند به هر دلیلی همکاری لازم را با دندانپزشک داشته باشد، درمان تحت بیهوشی به او پیشنهاد میشود تا درمان های دندانپزشکی انجام شود و کودک دچار آبسه، عفونت و مراحل پیچیده تر نشود.
از دیگر مزایای دندانپزشکی تحت بیهوشی میتوان به این مساله اشاره کرد که تمامی مراحل دندانپزشکی در یک جلسه انجام میشود.
معایب دندانپزشکی کودکان تحت بیهوشی عمومی چیست؟
بسیاری از والدین پس از شنیدن این مساله که کودکشان برای درمانهای دندانپزشکی نیاز به بیهوشی دارد نگران میشوند و از عوارض بعد از آن سوال میکنند. لازم به ذکر است که داروی بیهوشی نمیتواند بی عارضه باشد و مانند هر داروی دیگری عوارض خاص خودش را دارد. حتی دارو هایی مانند مولتی ویتامین ها و مکمل ها نیز میتوانند عوارض خاصی داشته باشند .
شما باید میزان فایده ای که دارو دارد را به نسبت ضرری که دارد مقایسه کنید و بهترین تصمیم را بگیرید. برای مثال آنتی بیوتیک ها نیز با عوارضی همراه هستند اما به دلیل عفونتی که ممکن است در بدن ایجاد شده باشد ، باید آن را مصرف کرد.
بعد از بیهوشی ممکن است کودک تا 24 ساعت خواب آلود باشد و یا از نظر عضلانی کمی ریلکس و آروم باشد. زمانی که دندانپزشک پیشنهاد بیهوشی میدهد حتما تمامی جوانب را در نظر گرفته و میداند که میزان فایده ای که قرار است به کودک برسد بیشتر از ضرر احتمالی و عوارض داروی بیهوشی خواهد بود.
نکاتی که در روز بیهوشی برای انجام درمانهای دندانپزشکی کودکان باید رعایت شود چیست؟
بعد از تصمیم والدین برای بیهوشی کودکان برای انجام درمان های دندانپزشکی، سوالاتی ذهن آن ها را درگیر میکند . برای مثال میپرسند که کودک چند ساعت قبل از عمل باید ناشتا باشد؟ و یا چه کارهایی لازم است در روز عمل انجام دهیم؟ و …
این دستور العمل ها بسیار سبک تر از دستورهای قبل از عمل های جراحی ای است که انجام میشود و به صورت چاپ شده به شما داده میشود و موارد سختی نیستند. به تعدادی از این موارد در زیر اشاره میکنیم:
1- کودک باید 8 ساعت قبل از بیهوشی کاملا ناشتا باشد و نهایتا تا 4 ساعت قبل از بیهوشی میتواند کمی آب بخورد.
2- متخصص بیهوشی به شما خواهد گفت که نیم ساعت تا یک ساعت بعد از این که کودک به هوش آمد چه غذاهایی میتواند مصرف کند.
3- لازم است دو روز قبل از جراحی با یک متخصص کودکان در ارتباط باشید و بررسی شود که کودک از نظر مجرای تنفسی مشکلی ندارد و یا سرماخوردگی ندارد.
4- لازم است آزمایشاتی نیز انجام شود و در روز عمل با خود همراه داشته باشید.
مراقبت های بعد از بیهوشی کودکان برای درمان دندانپزشکی
این دستورات و مراقبت ها با توجه به کاری که بر روی دندان انجام شده است کاملا متفاوت است و دستورات خاص خود را دارند . بعد از این که کودک از اتاق عمل خارج میشود پزشک تمامی این دستور العمل ها را به شما خواهد گفت.
هزینه بیهوشی کودکان برای ترمیم دندان چه قدر است؟
بسیاری از والدین در مورد هزینه های انجام درمان دندانپزشکی تحت بیهوشی انجام میشود سوال میکنند . هزینه های درمان تحت بیهوشی با هزینه هایی که شما در مطب پرداخت میکنید تفاوت چندانی ندارد و تنها تفاوت این است که شما هزینه ها را به صورت یک جا پرداخت میکنید ، ولی در مطب هزینه ها در پایان هر جلسه پرداخت میشوند . برای درمان دندانپزشکی تحت بیهوشی هزینه ای نیز برای اتاق عمل و بیهوشی توسط بیمارستان از شما دریافت میشود.
🟢توصیه مهم: لطفا انجام بیهوشی برای درمان های دندانپزشکی را به هیچ عنوان داخل مطب انجام ندهید، توصیه ما انجام این کار در بیمارستان های معتبر و مجهز است.
آیا انجام کارهای دندانپزشکی تحت بیهوشی عمومی یا آرامبخشی نیاز به بستری شدن دارد؟
این مساله بستگی به ساعت بیهوشی و انجام درمان های دندان پزشکی دارد . برای مثال اگر بیهوشی کودک شب انجام شود، بیمار باید تا صبح در بیمارستان بماند. ولی در اکثر مواقع برای راحتی کودک و اذیت نشدن کودک به دلیل ناشتا بودنش ، عمل صبح ها انجام میشود و کودک بعد از اتمام درمانهای دندانپزشکی و بیرون آمدن از ریکاوری میتواند مرخص شود.
دکتر ماریتا شکاریان ، دندانپزشک اطفال در تهران و دارای فلوشیپ ارتو کودکان از آمریکا و عضو دائمی آکادمی AOS آمریکا می باشند. شما عزیزان می توانید به منظور برقراری ارتباط با ایشان از طریق زیر اقدام نمایید:
شماره های تماس: 02122554649
اینستاگرام
نتیجه کلام
انجام اقدامات و درمان های دندانپزشکی در کودکان بدون بیهوشی مزایای زیادی از جمله آشنایی بیشتر کودک از سنین کم با مطب و جلوگیری از ترس و احساس ناخوشایند وی از حضور در دندانپزشکی، دارد. این امر در صورتی امکان پذیر است که والدین محترم همکاری لازم را با دندانپزشک اطفال داشته باشند. امیدوارم این مطلب برای شما مفید بوده باشد و اطلاعات لازم را کسب کرده باشید.
